The website presents my translation from the public domain, American English to Polish, under standard copyright or Creative Commons.

Free texts are published in full, standard copyright translations in part; both are marked.
**
Witryna prezentuje moje przekłady z domeny publicznej, na standardowym prawie autorskim oraz Creative Commons, z amerykańskiego na polski.

Teksty darmowe są opublikowane w pełni, standardowe po części; oba z oznaczeniami.

THOMAS PAINE, COMMON SENSE | ZDROWY ROZSĄDEK

CREATIVE COMMONS
Czerpię moje pojęcie formy rządu z zasady natury, której sztuka żadna obalić nie może, a mianowicie, iż im coś jest prostsze, tym mniej podatne na zaburzenie, a jeżeli zaburzone, tym łatwiejsze do naprawy.

Read more | Czytaj dalej

*****

UNITED STATES CONSTITUTION | KONSTYTUCJA STANÓW ZJEDNOCZONYCH

CREATIVE COMMONS
MY, NARÓD ZJEDNOCZONYCH STANÓW, ażeby utworzyć unię tym doskonalszą, utwierdzać sprawiedliwość, zabezpieczać pokój krajowy, dbać o wspólną obronę, wspierać ogólny dobrostan, a dać umocowanie dobrodziejstwom wolności dla siebie oraz potomnych, zarządzamy i ustanawiamy tę Konstytucję dla Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Read more | Czytaj dalej

*****

BILL OF RIGHTS AND FURTHER AMENDMENTS | KARTA PRAW I DALSZE POPRAWKI

CREATIVE COMMONS
POPRAWKA I
Kongres nie będzie tworzyć przepisów o ustanawianiu religii, czy zabraniających jej swobodnego praktykowania; ograniczających wolność mowy bądź prasy, lub prawo ludności do pokojowych zgromadzeń, czy też wnioskowania do rządu o zadośćuczynienie za szkody.

Read more | Czytaj dalej

*****

USA NATIONAL ANTHEM | HYMN NARODOWY USA

CREATIVE COMMONS
O, mów, widzisz ty, w tego dnia wczesny brzask
Jej oddaliśmy cześć, w błysk zmierzchania ostatni?
Jasnych gwiazd, pełnych szarf, poprzez grozę tych walk,
Było patrzeć nam, jak — płyną strojne nad szańcem?

Read more | Czytaj dalej

*****

US DECLARATION OF INDEPENDENCE | DEKLARACJA NIEPODLEGŁOŚCI USA

CREATIVE COMMONS
KIEDY w przebiegu wydarzeń między ludźmi staje się potrzebnym, aby jeden naród rozwiązał polityczne więzi łączące go czas jakiś z drugim, a zajął pośród sił na tej Ziemi równoprawne jak też samodzielnie stanowisko, ku czemu porządek natury oraz tejże natury Bóg rację dają, szczere poszanowanie dla ludzkich przekonań wymaga, ażeby owi zdeklarowali przyczyny, jakie zmuszają ich do separacji.

Read more | Czytaj dalej

*****

EMANCIPATION PROCLAMATION | PROKLAMACJA EMANCYPACJI

CREATIVE COMMONS
Ja, Abraham Lincoln, Prezydent Zjednoczonych Stanów Ameryki, oraz Wódz Naczelny ich armii i marynarki, niniejszym proklamuję i deklaruję, iż wojna będzie nadal prowadzona jak do tej pory, dla celu rzeczywistego przywrócenia konstytucyjnej relacji między Zjednoczonymi Stanami a każdym ze stanów wraz z jego ludnością gdzie relacja ta jest, czy też może być zawieszona lub zaburzona.

Read more | Czytaj dalej

*****

THE GETTYSBURG ADDRESS | PRZEMOWA GETTYSBURSKA

CREATIVE COMMONS
Osiem dziesiątek i siedem lat temu nasi ojcowie założyli na tym kontynencie nowy naród, dla wolności umyślony, a dedykowany przesłaniu, iż „wszyscy ludzie stworzeni są równymi”.

Read more | Czytaj dalej

*****

FEDERALIST NO. 1 | FEDERALISTA NR 1

CREATIVE COMMONS
Zauważono już wiele razy, iż od postępowania i przykładu ludności tego kraju zależeć może rozstrzygnięcie owej ważnej kwestii, czy społeczności ludzkie są realnie zdolne, czy też zdolne nie są, ustanowić dobry rząd wynikiem refleksji i wyboru, czy też ich losem ma być na zawsze zależność od przypadku i przymusu, względem politycznej konstytucji. Jeżeli jest w takiej mowie jakaś prawda, kryzys, w jakim znajdujemy się teraz, poprawnie da się uznać za tę dobę, w której decyzji dokonać trzeba; natomiast błędny wybór strony działania może zasługiwać, w tej perspektywie, na miano ogólnego niepowodzenia ludzkości.

Read more | Czytaj dalej

*****

AUTOBIOGRAPHY BY BENJAMIN FRANKLIN | AUTOBIOGRAFIA BENJAMINA FRANKLINA

STANDARD COPYRIGHT

Polski czytelnik może kojarzyć imię Benjamina Franklina z utworem “ŻYWOT WŁASNY”, nakładem PIW z roku 1960. Wydawnictwo opisało go jako mydlarza — którym nie był; nauczył się od ojca wytwarzać łojowe świeczki; handlarza niewolnikami — był jednym z najsłynniejszych abolicjonistów; oraz autora zakazanego przez papiestwo — Autobiografia nigdy nie była na indeksie (proszę zobaczyć INDEX LIBRORUM PROHIBITORUM).

 

Podczas lektury warto pamiętać, że kupiony pracownik nie musiał być niewolnikiem. Ludzie podróżowali do Ameryki na listach zobowiązujących podpisanych w Europie: na miejscu, osoba płacąca za podróż dostawała list i imigrant był prawnie zobowiązany odpracować koszt. Benjamin Franklin szkolił takich pracowników podczas swojej pracy u Keimera. Jeden był Irlandczykiem, a drugi Brytyjczykiem zbiegłym od rodziny i Oxfordu.

 

Kojarzenie Benjamina Franklina z kabałą czy militaryzmem prawdopodobnie odnosi się do Junto, klubu z lat jego młodości. Po hiszpańsku słówko znaczy razem czy ramię w ramię, a wymawia się je po angielsku (dżento); junta jest słówkiem późniejszym, w wymowie (hunta). Klub Benjamina Franklina był klubem dyskusyjnym. Benjamin Franklin brał udział w organizowaniu obrony granic regionu przed Indianami, ale zawsze podkreślając, że nie miał po temu stosownych kwalifikacji.

 

Zwyczajowym tytułem wspomnień Benjamina Franklina w USA jest Autobiografia. Tłumaczenie tutaj uwzględnia jedynie tekst samego Benjamina Franklina, bez anegdot, opowiastek, czy komentarzy innych autorów. Oryginał nie niesie, a tłumaczenie nie zawiera treści skandalicznych.

• Benjamin Franklin ogólnikowo wspomina, że zdarzyło mu się spotkać kobietę niskiej konduity, na co jednak narzeka i jest jednym z jego 13 punktów moralnego doskonalenia tego nie robić;
• Benjamin Franklin wspomagał siły królewskie przed wojną o niepodległość; okazuje to jednak, że amerykańska rewolucja nie była zwykłym buntem, a działaniem usprawiedliwionym błędami polityki brytyjskiej.

Przymiotnikiem, którym można by określić autora wspomnień, jest uczciwy.

*****

W czasie gdy się w Pensylwanii zadomawiałem, w żadnej kolonii na południe od Bostonu nie było dobrej księgarni. W Nowym Jorku i Filadelfii drukarze byli właściwie dostawcami środków piśmienniczych; sprzedawali papier i podobne, tylko czasem almanachy, ballady, po parę szkolnych książek powszechnego użytku. Ludzie kochający czytać musieli posyłać po książki do Anglii. My w naszym Ramię w Ramię mieliśmy każdy po kilka. Wybyliśmy z piwiarni, gdzie się wpierw spotykaliśmy, a wynajęliśmy na nasz klub pokój. Zaproponowałem, że powinniśmy tam wszyscy przynieść nasze książki, żeby były pod ręką podczas dyskusji, a korzyść dla każdego byłaby w możności pożyczenia dowolnej do czytania w domu. Tak też się stało i nas przez jakiś czas zadowalało.

Read more | Czytaj dalej

*****

To come
STANDARD COPYRIGHT

*****

“The more simple any thing is, the less liable it is to be disordered”, Thomas Paine.
SEE TRAVEL IN GRAMMAR.